บทสรุป

ความรับผิดชอบต่อตนเอง : การรับรู้บทบาทของตนเอง ที่เป็นส่วนหนึ่งของสังคม จะต้องดำรงตน ให้อยู่ในฐานะที่สามารถช่วยตนเองได้ รู้ว่าอะไรผิด อะไรถูก ยอมรับผลการกระทำของตน ทั้งที่เป็นผลดี และผลเสีย นั่นเรียกได้ว่าเป็นผู้มี "ความรับผิดชอบต่อตนเอง"

ความรับผิดชอบต่อครอบครัว : หากทุก ๆ คนในครอบครัวมีความรับผิดชอบ ต่อบทบาทและหน้าที่ของตนเองในครอบครัว ไม่ว่าจะเป็นครอบครัวไหน ๆ ความสุขภายในครอบครัวย่อมเกิดขึ้น

ความรับผิดชอบต่อสังคม : เพราะมนุษย์ อยู่คนเดียวไม่ได้จำเป็นต้องอยู่ร่วมกับผู้อื่น มีการพึ่งพาอาศัยกันมีการช่วยเหลือกัน ดังนั้นแต่ละบุคคล จึงจำเป็นต้องมีบทบาทหน้าที่ และความรับผิดชอบต่อกัน อย่างเหมาะสม จึงจะทำให้การอยู่ร่วมกันนั้น เป็นไปได้ด้วยดี และเกิดสุขในการอยู่ร่วมกัน

ค่านิยม 12 ประการ : การสร้างค่านิยม ให้ประสบผลสำเร็จนั้น ต้องปลูกฝังลงไปในรากฐานจิตใจ ของเด็กและเยาวชน โดยผู้ใหญ่จะต้องเป็นแบบอย่างที่ดีให้ด้วย ขณะเดียวกัน สื่อมวลชนและโรงเรียนก็ต้องร่วมปลูกฝังเช่นกัน ด้วยการ "อบรม บ่มเพาะ" เริ่มต้นจากการจุดประกายให้คนรับรู้ จากนั้นนำไปสู่การพัฒนา และต่อยอดจนกลายเป็นวัฒนธรรม